မဲခေါင်၊ ဧပြီ ၆
စစ်ကိုင်းတိုင်းနဲ့ မကွေးတိုင်းမှာ ၂၀၂၂ ခုနှစ်၊ ဩဂုတ် ၁ ရက် ကနေ ဇန်နဝါရီ ၃၀ ရက်ထိ ၆ လတာ ကာလအတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်နဲ့ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေရဲ့ စစ်ရာဇဝတ်မှု၊ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေကို ပြုစုထားတဲ့ သုတေသန စစ်တမ်းကို မနေ့က ထုတ်ပြန်လိုက်ပါတယ်။
စစ်ကိုင်းတိုင်း အတွင်း စစ်ရာဇဝတ်မှု ၃၀၀ ကျော်၊ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု ၃၈ မှု၊ ရာဇဝတ်မှု ၉၉ မှုနဲ့ အများဆုံးဖြစ်ပြီး မကွေးတိုင်းမှာ စစ်ရာဇဝတ်မှု ၇၀ ကျော်၊ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု ၂ မှုနဲ့ ရာဇဝတ်မှု ၂၀ မှု အထိ ရှိတယ်လို့ စစ်တမ်းကောက်ယူရာမှာ ပါဝင်သူ ကိုကက်စ်ပါ-Casper ကပြောပါတယ်။
ဒီပြစ်မှုတွေ အနက် စစ်ကောင်စီ ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ ပြစ်မှုတွေက အများဆုံးဖြစ်ပြီး တော်လှန်ရေး အဖွဲ့တွေ အမည်မသိ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေ ကျူးလွန်မှုက ရာခိုင်နှုန်း အလွန်နည်းတယ်လို့ သူကဆိုပါတယ်။
တိုက်ပွဲတွေ အတွင်း စစ်ကောင်စီတပ်က ပြည်သူကို အဓိကထား ကျူးလွန်တဲ့ စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေ ပိုမိုများပြား နေတာ တွေ့ရပြီး အခြား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့တွေက ပြည်သူကို အတတ်နိုင်ဆုံး ရှောင်ရှားတယ်လို့ ကိုကတ်စ်ပါ က ပြောပါတယ်။
စစ်တမ်း ကောက်ယူရာမှာ မြေပြင် ကွင်းဆင်းကောက်ယူတာ ရှိသလို ကျူးလွန်ခံရ သူတွေဆီ တိုက်ရိုက် ဖုန်းဆက်သွယ် မေးမြန်းပြီး ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့အဖွဲ့တွေကို တိုက်ရိုက် မဟုတ်ပေမဲ့ သွယ်ဝိုက်တဲ့ နည်းလမ်းတွေနဲ့ အတည်ပြုချက်ရယူ စစ်တမ်း ကောက်ယူခဲ့တာ ဖြစ်တယ်လို့ သူကပြောပါတယ်။
“ဒီလို စစ်တမ်း ကောက်ယူတဲ့ အခါမှာ ကျွန်တော်တို့ အနေနဲ့ မြေပြင်ထိ ကွင်းဆင်း ကောက်ယူတာ ရှိသလို ကျူးလွန်ခံရတဲ့ သူတွေဆီ တိုက်ရိုက် ဖုန်းဆက်သွယ် မေးမြန်းပြီး ကောက်ယူတာလည်းရှိတယ်။ ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ အဖွဲ့အစည်းတွေကို တိုက်ရိုက် မေးမြန်းဖို့ မဖြစ်နိုင်လို့ သွယ်ဝိုက်တဲ့ နည်းလမ်းတွေနဲ့ အဖက်ဖက်က အတည်ပြုချက် ရယူခဲ့ပါတယ်” လို့ သူကရှင်းပြပါတယ်။
ဒီသတင်းစာ ရှင်းလင်းပွဲကို NUG လူ့အခွင့်အရေးဝန်ကြီးဌာန၊ တရားရေးဝန်ကြီးဌာနနဲ့ သမ္မတရုံးက တာဝန်ရှိသူ တစ်ချို့ တက်ရောက်ခဲ့ပါတယ်။
NUG လူ့အခွင့်အရေးဌာန ပြည်ထောင်စုဝန်ကြီး ဦးအောင်မျိုးမင်း ကတော့ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှု ဆိုတာ ဘယ်သူလုပ်တာပဲ ဖြစ်ပါစေ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုသာ ဖြစ်တယ်လို့ ပြောပါတယ်။
“ဒီလို ကိစ္စတွေကို အချက်အလက် ကိန်းဂဏာန်းတွေ အပြင် တကယ်တိုင်ကြားနိုင်တဲ့ အဖြစ်အပျက် အစုံအလင်ကို ကျွန်တော်တို့ ဆီကို ပေးပို့ပေးပါ။ ကျွန်တော်တို့ ဆီမှာ ရှိပြီးသား အချက်အလက်တွေနဲ့ ကိုက်ညီမှု ရှိအောင် ကျွန်တော်တို့ ပြန်ပြီးတော့ စိစစ်ပါမယ်။ တကယ်လို့ မရှိသေးဘူး ဆိုရင်လည်း ဒါတွေ အကုန်လုံးကို စုဆောင်းပြီးတော့ သက်ဆိုင်ရာ ဝန်ကြီးဌာနများကို လွှဲပြောင်းပေးတဲ့ ဟာတွေ ရှိမယ်။ တစ်ချိန်တည်းမှာပဲ သူတို့ရဲ့ လုပ်ဆောင်မှုကို တရားဥပဒေ အတိုင်းဖြစ်အောင် နောက်တစ်ခါ တော်လှန်ရေး ကာလ အခြေအနေ ဖြစ်တဲ့အတွက် တော်လှန်ရေးရဲ့ အခြေအနေနဲ့လည်း ကိုက်ညီမှုဖြစ်အောင် ကျွန်တော်တို့ ကြိုးစား လုပ်ဆောင်ပါမယ်” လို့ ဦးအောင်မျိုးမင်းက ဆိုပါတယ်။
ဒေသတွင်း တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်း အချင်းချင်း ဖြစ်ပေါ်လာတဲ့ ပြဿနာတွေနဲ့ ပတ်သက်ပြီး NUG တရားရေးဝန်ကြီးဌာန၊ MOG လက်အောက်က တရားရေးဌာနတွေကို တိုင်ကြားနိုင်သလို တိုင်ကြားရေး ယန္တရား ရေးဆွဲပြီး ဖြစ်ကြောင်း ပြောပါတယ်။
NUG အနေနဲ့လည်း လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေကို စစ်တမ်း ကောက်ယူနေပြီး ဒီထဲမှာ စစ်ကောင်စီက အမျိုးသမီးတွေ အပေါ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျူးလွန်ခဲ့တာတွေကို စစ်တမ်း ကောက်ယူထားတယ်လို့ အမျိုးသမီး၊ လူငယ်နဲ့ ကလေးသူငယ်ဆိုင်ရာဝန်ကြီး နော်ဆူဇန်နာလှလှစိုး ကပြောပါတယ်။
“စကစ ဘက်ကနေပြီးတော့ ကျူးလွန်တဲ့ ဖြစ်ရပ်ပေါင်းက ၉၉ မှုရှိပါတယ်။ အဲထဲမှာရှိတဲ့ အရေအတွက်ကို ပြန်ပြီးတော့ ရေတွက်တဲ့ အခါမှာ ၁၂၂ ဦးရှိပါတယ်။ တချို့ ဖြစ်ရပ်တွေကတော့ အုပ်စုလိုက်ကျူးလွန် ခံရတာတွေ ဖြစ်ပါတယ်။ နိုင်ငံတကာ တရားစီရင်မှုကို ရောက်အောင်အတွက် ကျွန်မတို့ IIMM ကနေ တစ်ဆင့် ဆက်သွယ်ပြီးတော့ ကျွန်မတို့ ပို့ပါတယ်။ ဆရာတို့မေးတဲ့ အထဲမှာ ဒီတော်လှန်ရေးဘက်က ကျူးလွန်တဲ့ ဖြစ်စဉ် အဲဒါလည်း မှန်ပါတယ်။ သိပ်တော့ မများပေမယ့် ရှိတယ်။ ကျွန်မတို့ဘက်ကိုလည်း တိုင်ကြားတယ်။ တိုင်းရင်းသား ထိန်းချုပ်နယ်မြေတွေမှာ ဆိုရင်တော့ သူတို့ရဲ့ တိုင်းရင်းသားရဲ့ စစ်ဆေးမှု တရားစီရင်မှု အတိုင်းကို ကျွန်မတို့ ပူးပေါင်း ဆောင်ရွက်နေပါတယ်’’ လို့ သူကပြောပါတယ်။
တော်လှန်ရေး အဖွဲ့အစည်းတွေ ဘက်မှာလည်း အမျိုးသမီးတွေ အပေါ် လိင်ပိုင်းဆိုင်ရာ ကျူးလွန်တဲ့ ပြစ်မှုတွေ ရှိနေပြီး ဝန်ကြီးဌာနကို တိုင်ကြားစာတွေ ရောက်တယ်လို့ သူကဆိုပါတယ်။
NUG တရားရေးဝန်ကြီးဌာန အမြဲတမ်းအတွင်းဝန် ကိုမင်းနောင်ခိုင် ကတော့ ဥပဒေဆိုင်ရာ တိုင်ကြားရမဲ့ ဌာနတွေကို ပြည်သူတွေကို အသိပေးဖို့ လိုအပ်နေပြီး ဘယ်ပြစ်မှုဆို ဘယ်ဌာနကို တိုင်ကြားရမလဲ ဆိုတာ မီဒီယာဌာနတွေက တစ်ဆင့် ဖော်ပြပေးဖို့ လိုအပ်တယ်လို့ အကြံပြု ပြောပါတယ်။
စစ်တမ်း ကောက်ယူရာမှာ ပြည်သူတွေ အကြား ဖြစ်နေတဲ့ ခိုးမှု၊ လုယက်မှု၊ သတ်သေမှု၊ ပေါက်ကွဲမှုနဲ့ ဖမ်းဆီးခံရမှု တွေကိုလည်း စာရင်း ပြုစုထားတယ်လို့ ကိုကတ်စ်ပါက ဆိုပါတယ်။
စစ်ကိုင်းနဲ့ မကွေးတိုင်း အတွင်းက စစ်ရာဇဝတ်မှုတွေ၊ လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်မှုတွေနဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေကို စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေ ပြုလုပ်တာ မဟုတ်ဘဲ ဒေသခံ တော်လှန်ရေး အင်အားစုတွေက ပြုလုပ်တာ ဖြစ်တယ်လို့ စစ်ကောင်စီ ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ ဗိုလ်ချုပ်ဇော်မင်းထွန်း က အကြိမ်ကြိမ် ပြောဆိုထားပါတယ်။
MK-007
#MeKongNews
#စစ်ကိုင်းနဲ့မကွေး
#လူ့အခွင့်အရေး
#သုတေသနစစ်တမ်း
