မဲခေါင်၊ ဇန်နဝါရီ ၂၄
လူ့အခွင့်အရေးအဖွဲ့အစည်းတစ်ခုဖြစ်တဲ့ Fortify Rights နဲ့ မြန်မာနိုင်ငံက လူပုဂ္ဂိုလ် ၁၆ ဦးက စစ်ကောင်စီကို ဂျာမဏီ ဗဟိုအစိုးရရှေ့နေရုံးမှာ ရာဇဝတ်မှုတွေနဲ့ စွဲချက်တင်ထားတယ်လို့ ဇန်နဝါရီ ၂၄ ရက်နေ့က ဘန်ကောက်မှာ အသိပေး ရှင်းလင်းခဲ့ပါတယ်။
စွဲချက်ကတော့ စစ်ကောင်စီဟာ ၂၀၁၇ ရိုဟင်ဂျာလူမျိုးတုံး သတ်ဖြတ်မှုဖြစ်စဉ်၊ ၂၀၂၁ စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း စစ်ရာဇဝတ်မှု၊ လူသားချင်းမစာနာတဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့အတွက် သက်သေအထောက်အထား ပေါင်းများစွာနဲ့ စွဲချက်တင်ခဲ့တာဖြစ်ပါတယ်။
ဒီစွဲချက်ကို ဂျာမန်ဗဟိုအစိုးရရှေ့နေရုံးက လက်ခံခြင်းရှိမရှိ မှတ်ချက်မပေးသေးပေမယ့် ပြီးခဲ့တဲ့ သောကြာနေ့ ကတည်းက တိုင်ချက်ဖွင့်ထားတာလို့ မြန်မာစစ်ကောင်စီဟာ လက်ရှိ ကမ္ဘာ့ တရားရုံး လို့ခေါ်တဲ့ နိုင်ငံတကာရာဇဝတ်မှုတရားရုံး (ICC) မှာလည်း အမှု ရင်ဆိုင်နေရဆဲဖြစ်ပါတယ်။
မြန်မာ့အရေးတက်ကြွလှုပ်ရှားသူတွေဟာ အာဂျင်တီးနားနဲ့ တူရကီနိုင်ငံ တရားရုံးတွေမှာလည်း စစ်ကောင်စီကို စွဲချက်တွေတင်ထားကြပြီး အာဂျင်တီးနားတရားရုံးက အမှုကို လက်ခံစုံစမ်းပေးဖို့ ၂၀၂၁ နိုဝင်ဘာလမှ လက်ခံပေး ခဲ့ပါတယ်။
Fortify Rights အဖွဲ့ အမှုဆောင်ချုပ် မက်သရူးစမစ်က “ဂျာမန်ဥပဒေအရ ကြီးလေးတဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေကို ကျူးလွန်သူတွေအပေါ် အရေးယူနိုင်တယ်။ သူတို့ဟာ မြန်မာနိုင်ငံမှာ နောက်ထပ် ဒီလို ရာဇဝတ်မှုမျိုးတွေမကျူးလွန်အောင်နဲ့ ကျူးလွန်သူတွေကို အရေးယူခြင်းနဲ့ တာဝန်ခံခိုင်းခွင့်ရှိတယ်။ ဒီလို ကြီးလေးတဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေဟာ ရှောင်လွှဲလို့မရနိုင်ပါဘူး”လို့ ပြောကြားသွားခဲ့ပါတယ်။
တရားခွင်မှာ အထောက်အထားတွေတင်ပြဖို့ ပူးတွဲစွဲချက်တင်တဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ် ၁၆ ဦးက ၂၀၁၇ ရိုဟင်ဂျာအရေးမှာ ခံစားခဲ့ရသူတွေရယ် စစ်အာဏာသိမ်းပြီးနောက်ပိုင်း စစ်ကောင်စီရဲ့ ရာဇဝတ်မှုတွေကို မျက်မြင်ကိုယ်တွေ့ ခံစား သိရှိခဲ့သူတွေဖြစ်ပါတယ်။
ရိုဟင်ဂျာ လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုဖြစ်စဉ်ကို ကြုံတွေ့ခဲ့ရသူ အမျိုးသမီးတစ်ဦးက “ကျွန်မမိသားစုဝင် ခုနစ်ယောက်ကို စစ်ကောင်စီတပ်သားတွေ သတ်သွားတယ်။ ကျွန်မကို ဓားနဲ့ လှီးသွားတဲ့ သေရာပါဒဏ်ရာကြီးလည်း ခုထိရှိနေတယ်။ အလောင်းတွေပုံနေအောင်ကို သတ်သွားတာ မျက်မြင်သက်သေ တွေ အများကြီးရှိပါတယ်”လို့ ပြောပြခဲ့ပါတယ်။
Fortify Rights အဖွဲ့က ဒီအခြေအနေကို ဘန်ကောက်မှာ ရှင်းလင်းပြောကြားခဲ့ပြီး ရာဇဝတ်မှုတွေ ကျူးလွန်ခဲ့တဲ့ စစ်ဗိုလ်ချုပ်တွေကို တစ်ဦးချင်းစီရော တာဝန်ယူမှု၊ တာဝန်ခံမှုနဲ့ အပြစ်ပေးအရေးယူသွားနိုင်ဖို့ ရည်ရွယ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
Ref: alarabiya
MKF-001