မဲခေါင်၊ မေ ၂
အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ရုရှားဟာ ယူကရိန်းကျူးကျော်စစ်မှာ နိုင်ငံတကာဓာတုလက်နက်အသုံးမပြုရေး သဘောတူစာချုပ်ကို ချိုးဖောက်ပြီး ဓာတုလက်နက်တွေ သုံးခဲ့တယ်လို့ မေ ၁ ရက်နေ့မှာ စွပ်စွဲလိုက်သလို ရုရှားနဲ့ ပတ်သက်တဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်နဲ့ အသင်းအဖွဲ့ ၂၈၀ ကျော်ကို ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု ပြုလုပ်ကြောင်း ထုတ်ပြန်ကြေညာသွား ပါတယ်။
အမေရိကန်ဟာ ၁၉၉၁ ခုနှစ်မှာ ဓာတုနဲ့ ဇီဝလက်နက် ထိန်းချုပ်ရေးနဲ့စစ်ပွဲ ပပျောက်ရေး ဥပဒေကို ထုတ်ပြန်ခဲ့ ပြီး လွှတ်တော်ကတင်ပြလာတဲ့ ရုရှားရဲ့ ယူကရိန်းစစ်ပွဲအတွင်း အသုံးပြုခဲ့တဲ့ ကလိုရိုပီစရင်း(chloropicrin) ဓာတု လက်နက်အသုံးပြုမှုဟာ နိုင်ငံတကာ ဓာတုလက်နက်အသုံးမပြုရေး သဘောတူစာချုပ်ကို ချိုးဖောက်တာလို့ ဆုံး ဖြတ်အတည်ပြုပြီး ထုတ်ပြန်တာဖြစ်ကြောင်း အမေရိကန်နိုင်ငံခြားရေးဌာနက ထုတ်ပြန်သွားပါတယ်။
Chloropicrin ဟာ ပထမကမ္ဘာစစ်အတွင်း မဟာမိတ်တွေကို ဆန့်ကျင်တိုက်ခိုက်ရာမှာ ဂျာမန်တပ်ဖွဲ့တွေ ဓာတုလက်နက်အဖြစ် တမင်တကာ စနစ်တကျ အသုံးပြုခဲ့တဲ့ ပထမဆုံး ဓာတုပစ္စည်းတွေထဲက တစ်ခုဖြစ်ပါတယ်။
ဒီဓာတုလက်နက်တွေကို အဓိကရုဏ်နှိမ်နင်းရေး အေးဂျင့်တွေရဲ့ ကျင့်ထုံးနဲ့ ရှေ့တန်းစစ်မျက် နှာပြင်တွေမှာ ယူကရိန်းခြေကုပ်ယူထားတဲ့ နေရာတွေကိုအရင်ကျဲပြီး နယ်မြေသိမ်းပိုက်ခြင်းဟာ နိုင်ငံတကာ ဓာတုလက်နက်အသုံးမပြုရေး စည်းမျဉ်းဥပဒေကို ချိုးဖောက်တာဖြစ်တယ်လို့ ဆိုပါတယ်။
၂၀၂၂ ခုနှစ်ကတည်းက စတင်ပြီး ရုရှားဘက်က ဒီ ဓာတုလက်နက်ကို ယူကရိန်းစစ်အတွင်းမှာ အကြိမ်ရာပေါင်းများစွာ အသုံးပြုခဲ့ရာမှာ ၂၀၂၄ ဇန်နဝါရီတစ်လအတွင်း ၂၂၉ ကြိမ် သုံးခဲ့တယ်လို့ သက်သေနဲ့အတိအကျ ထုတ်ပြန်စွပ်စွဲသွားတာဖြစ်ပါတယ်။
ဒါကြောင့် အမေရိကန်ဟာ ရုရှား ဓာတုစီမံကိန်းကုမ္ပဏီတွေနဲ့ အသင်းအဖွဲ့တွေ၊ ပတ်သက်တဲ့ လူပုဂ္ဂိုလ်အားလုံး စုစုပေါင်း ၂၈၀ ကျော်ကို ပိတ်ဆို့အရေးယူမှု အသစ်ပြုလုပ်ကြောင်းပါ ထုတ်ပြန်သွားပါတယ်။
Ref: ntd
MKF-001
