မဲခေါင် ဇွန် ၁၇
ရှမ်းပြည်တွင်း အကြမ်းဖက်မှုအများစုကို စစ်ကောင်စီနဲ့ လက်အောက်ခံ ပြည်သူ့စစ်တွေက ကျူးလွန်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေအနေနဲ့လဲ ကျူးလွန်တာတွေရှိတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ရှမ်းပြည်အတွင်း ကျူးလွန်သူမည်သူမည်ဝါမှန်းမသိဘဲ တရားခံမဖေါ်ထုတ်နိုင်တဲ့ အကြမ်းဖက်မှုတွေလဲရှိနေတယ်လို့ ရှမ်းအရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းကွန်ရက်(TSCSO`N) က ဇွန် ၁၆ ရက်နေ့ နေ့စွဲနဲ့ ၁၇ ကြိမ်မြောက် ရှမ်းအမျိုးသားလူ့အခွင့်အရေးနေ့အတွက် ထုတ်ပြန်လာတာပါ။
“ တရားခံမဖော်နိုင်သေးတဲ့ အကြမ်းဖက်မှုပေါင်း ၁၁% ရှိပါတယ်။ ကျန်တာတွေကတော့ စစ်ကောင်စီက အများဆုံးကျူးလွန်တာပါ။ ကျမတို့အနေနဲ့ တတ်နိုင်ရာက ဆက်ကြိုးစားသွားပါ့မယ်” လို့ ရှမ်းအရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းကွန်ရက် (The Shan Civil Society Organizatious Network)က ပြောရေးဆိုခွင့်ရှိသူ Nang Vanda က မဲခေါင်သတင်းဌာနကို ပြောပါတယ်။
ရှမ်းပြည်အတွင်း စစ်ဘေးရှောင် ၆၄၀၀၀ အထိရှိနေပြီး အရပ်သားများအပေါ် အကြမ်းဖက်မှု ၇၃ % မှာ စစ်တပ်နဲ့ လက်အောက်ခံပြည်သူ့စစ်တွေက ကျူးလွန်ခဲ့တာဖြစ်ပြီး ၁၆ % ကတော့ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်တွေက ကျူးလွန်တာဖြစ်ကာ ၁၁ % ကိုတော့ မည်သူမည်ဝါကျူးလွန်တယ်လို့ သတ်မှတ်နိုင်ခြင်းမရှိဘူးလို့ သိရပါတယ်။
ရှမ်းအရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းကွန်ရက် (The Shan Civil Society Organizatious Network) မှာ ပြည်တွင်းပြည်ပ ရှမ်းအရပ်ဖက်အဖွဲ့အစည်းပေါင်း ၁၀ ဖွဲ့ကျော်ပါဝင်ပြီး ရှမ်းပြည်အတွင်း အကြမ်းဖက်ဖက်မှုနဲ့ လူ့အခွင့်အရေးဆိုင်ရာ ကိစ္စရပ်များကို စစ်တမ်းကောက်ယူပြီး မှတ်တမ်းပြုစုထားကာ တရားမျှတမှုရရှိဖို့ဆောင်ရွက်နေတာဖြစ်တယ်လို့ သိရပါတယ်။
၂၀၂၁ နောက်ပိုင်း အကြမ်းဖက်ပဋိပက္ခတွေအတွင်း ရှမ်းပြည်ထဲမှာ လူ ၅ သောင်းကျော် သေဆုံးခဲ့ရပြီး ၅ ထောင်ကျော်ဟာ အရပ်သားပြည်သူတွေဖြစ်ပြီး အမျိုးသမီးနဲ့ကလေးတွေ ၁ ထောင်ကျော်ပါဝင်နေတယ်လို့ သိရပါတယ်။
ပြည်သူ့အိုးအိမ်ပေါင်း ၉ သောင်းကျော် မီးရှို့ဖျက်ဆီးခံခဲ့ရပြီး စစ်မှုထမ်းဥပဒေအရ ၁ သန်းခွဲသော လူငယ်တွေဟာ နည်းလမ်းမျိုးစုံနဲ့ တိုင်းပြည်ရပ်ခြားနဲ့ ပြည်တွင်းစစ်ဘေးလွတ်နေရာတွေကို ထွက်ပြေးတိမ်းရှောင်နေကြရတယ်လို့ ထုတ်ပြန်ထားပါတယ်။
ရှမ်းပြည်နယ်တစ်ဝှမ်းက စစ်ဘေးရှောင်တွေဟာ ထိုင်းနိုင်ငံနယ်စပ် IDPs စစ်ရှောင်စခန်းတွေဖြစ်တဲ့ ကုန်းကျော်၊ လွယ်ကော်ဝမ်း၊ လွယ်လမ်၊ လွယ်တိုင်းလျန်း၊ ကောင်းမှုမိန်းနဲ့ လွယ်ဆမ်ဆစ် စခန်း ၆ ခုမှာ ရှမ်းပြည်သူ အရပ်သား ၅ ထောင်ကျော် ရှိနေဆဲလို့ သိရပါတယ်။
MK-012
